Czy Małopolskę schrystinizowano w latach 880-tych, za czasów Metodego?

Wiele się pisze w czeluściach książek i Internetu na temat tego, czy południe Polski przed “chrztem” w 966 roku było już krajem przynajmniej w części chrześcijańskim. Za tą wersją wydarzeń przemawia kilka źródeł, w tym Żywot św. Metodego, w którym jest ustęp o tym jak nawrócono księcia Wiślicy (ongiś ważna stolica, dziś miasto na południu Polski). Wspomina o tym chociażby Paweł Jasienica w swojej Polsce Piastów, cytując nawet fragment z Żywota św. Metodego...

Wg jednej z informacji jakie znalazłem, już bez źródeł, ów książe nazywał się Wiślimir, a jego chrzest miał mieć miejsce w roku 880. Inni sądzą że był to książe Wysz lub książę Dobromir- oboje wspomniani jako władcy w materiałach z tamtego okresu. Wydarzenia te wg opisów jakie znalazłem musiały mieć miejsce podczas drugiego pobytu Metodego na Morawach, w latach 873-885, a księciem, który pokonał Wiślimira był Świętopełk Wielki.

Oto tekst źródłowy:

Był zaś w nim [Metodym] także dar proroczy, tak że spełniało się wiele przepowiedni jego, z których jedną lub dwie opowiemy. Książę pogański, silny bardzo, siedzący w Wiślech [Wiśle ?], urągał wielce chrześcijanom i krzywdy im wyrządzał. Posławszy zaś do niego [kazał mu] powiedzieć [Metody]: Dobrze będzie dla ciebie synu ochrzcić się z własnej woli na swojej ziemi, abyś nie był przymusem ochrzczony na ziemi cudzej, i będziesz mnie [wtedy] wspominał. I tak też się stało.

Inne źródło (Katalog biskupów krakowskich) donosi o dwóch biskupach krakowskich, poprzednikach pierwszego biskupa krakowskiego Popona, ordynowanego na ten urząd w roku 1000. Są to Prohor i Prokulf. Przytacza się wzmiankę Długosza, że Prohor umarł w 986 roku po 31 latach sprawowania urzędu arcybiskupiego. A więc wg tego (dość niewiarygodnego) kronikarza urząd musiałby objąć w 955 roku. Istnieją inne wzmianki źródłowe które podają fakt istnienia w Polsce dwóch arcybiskupstw w tym czasie, choć wiemy że cesarz Otton erygował wówczas tylko jedno.

Miechowita w „Chronica Polonorum” z kolei potwierdza używanie w liturgii jezyka słowiańskiego- a było to możliwe tylko w wersji chrześcijaństwa jakie szerzył Metody albo inne kościoły wschodnie. Z kolei datuje się w innych opisach rozpoczęcie funkcji biskupa przez Prohora na rok 969. Wg historyka Józefa Widajewicza w państwie Wiślan funkcjonować miała organizacja kościelna, utrzymująca się mimo wielkich podówczas zmian politycznych. Podlegać ona miała najpierw sufraganowi Metodego, Wichingowi (sam nawet znalazłem wzmiankę w mat. źródłowych o Wichingu w Krakowie), o po jego śmierci funkcję tą objęli słowiański Prohor i łaciński Prokulf.

Wiele się też mówi o wynikach badań archeologicznych, które datują rozmaite krakowskie kościoły jeszcze wstecz, wcześniej niż sądziliśmy. Zadaje to kłam „podręcznikowemu mainstreamowi” i szafowaniu cezurami i datami chrześcijaństwa w Polsce w ramach polityki historycznej. Niestety- ów temat, ciekawy przecież, jest kolejnym zapomnianym niektóre media.

(rf)